BRIEVEN AAN BRYAN 4 – ORKUN

Beste Bryan,

Kolere, wat een gezeik is er allemaal weer geweest de laatste weken. Het gaat sportief best prima, hoor. In de competitie staan we derde op twee puntjes van een team dat dit seizoen toch echt voor de Champions League-winst zou gaan. Verder staan we in de Europa League fier bovenaan op doelsaldo en  ik denk dat we wel eens in de beker kunnen gaan overwinteren! 

Reden voor feest zou je zeggen. Maar er zijn weer eens een hoop dingen buiten het veld gebeurd, die veel te veel aandacht van de wedergeboorte van onze club afhouden. De meest in het oog springende is de Keuze van Kökçü. Zoals je weet, is Orkun sinds het vertrek van Jens aanvoerder en dat maakt ons als Feyenoorders natuurlijk heel erg trots. 

Hij is een jongen van de club die zich elke wedstrijd de blubber werkt en de motor, regisseur én het creatieve brein van ons elftal is. Dit komt geweldig naar voren in de wedstrijden dat het plan van Slot werkt. Vorige week nog kreeg ik van mijn vader als verlaat verjaardagscadeau een thuisshirt. Dat is het allereerste (!) Feyenoord-shirt dat ik heb waar de naam van een speler op de achterkant prijkt. Met daaronder zijn magische nummer: 10. 

Helaas is dat vooralsnog niet het cijfer dat ik hem als aanvoerder zou geven. Bij Lazio-uit (wéér verloren van die kut-Romeinen) versierde onze nieuwe Mexicaanse spits Santiago Giménez een pingel. Hij liet de bal daarna alleen los om hem op de stip te leggen, waarna hij hem kiezelhard tegen de touwen joeg. Dat was alleen wel respectloos naar zijn captain én de teamafspraken. Orkun legde dit na de wedstrijd uit aan de media. Dat vond ik zelf trouwens heel begrijpelijk van hem. Maar naar aanleiding van het publiekelijk bekritiseren van een scorende teamgenoot, kon je op social media merken dat er voorlopig in Mexico weinig Kökçü-shirtjes verkocht zullen worden. 

De echte klapper kwam afgelopen zondag. In de aanloop naar de belangrijke wedstrijd tegen AZ zei Orkun dat hij de ‘regenboogaanvoerdersband’ niet zou dragen. Hij voegde eraan toe dat hij respect had voor iedereen ongeacht religie, achtergrond of voorkeur maar zich door zijn geloofsovertuiging niet de aangewezen persoon voelde om dit te supporten. 

Hij zei nog meer, maar er is hier wel effe genoeg om te ontleden. Het wringt namelijk een beetje. Een beetje boel, zelfs. Allereerst ís het geen regenboogband. Er staan kleurtjes op het hartje, zeker. Maar het is absoluut geen pride-vlag. De KNVB kwam met het idee om de ‘One Love’ campagne te starten en daarbij het logo en de aanvoerdersband te ontwerpen, om zo een boodschap uit te dragen tegen álle vormen van discriminatie. Een boodschap waar je in principe lastig tegen kan zijn. 

Effe een zijstappie over die actie. Dat doen we ff schuin zodat je het kan overslaan als je meer wil lezen over Kökçü en mijn superbelangrijke mening erover: 

Natuurlijk kan iedereen die tussen de regels doorleest zien dat ze die campagne begonnen zijn omdat ze ergens mee in de maag zitten. Over een maandje begint het WK in Qatar en dat is ta-me-lijk schandalig. Er zijn meer mensen overleden bij het bouwen van de stadions dan dat er na het WK toeschouwers in zitten én Qatar is zo conservatief als de neten. Nou mogen ze dat laatste in principe zelf weten, maar dat begint nogal te schuren bij het idee dat mensen er 7 jaar ‘t gevang in kunnen als ze met iemand van hetzelfde geslacht de koffer induiken. 

Over die doden doet de KNVB een beetje alsof Amnesty International het allemaal wel verkeerd gezien zal hebben. Verder hopen ze dat het een beetje de ver-van-je-bed-show  is omdat het toch maar mensen uit verre en arme landen zijn. Een beetje hopen op wat collectief racisme van de mensen, dus. Is niet best, want racisme is, effe kijken, oh ja: superkut! Nou, dan zitten we een beetje daarmee en dan ook nog met homohaat. 

Toen dachten de hoge piefen in de Zeister Bossen (bekend van leuke plannen als de VAR): ‘Dan doen we een campagne met een kek logo en een aanvoerdersband en dan is die hele actie tégen discriminatie. Van iedereen gewoon! Eigenlijk Artikel 1 van de Grondwet maar dan in een hartje! Doen we die band ook om in Qatar en kunnen we gewoon doen alsof we het superbelangrijk vinden, allemaal. Zo, wat doen we voor de lunch?’

Kijk, Bryan, het is supercynisch, maar ik snap dat best van de KNVB. Dat is een voetbalbond en het Nederlands elftal heeft zich voor het eerst sinds het VOC-tijdperk geplaatst voor het WK. Die doen alles om te gaan. Tel daarbij op dat er wel héél weinig mannelijke voetbalspelers openlijk homoseksueel zijn en er best tekenen zijn van homofobie in het voetbal. Als deze actie er in de de slipstream er voor zorgt dat er mensen openlijk durven te zijn wie ze zijn, dan kun je zelfs zeggen dat het geslaagd is. 

Pfff, weet jij nog toen deze brieven over Feyenoord gingen? 

Terug naar Orkun. Die vond zichzelf dus niet de aangewezen persoon om die band te supporten. Maar hij vindt wél dat iedereen vrij is om te doen wat diegene wil of niet én dat hij voor iedereen respect heeft. Eeh, ja. Dat was dus de boodschap van die band, maat. Maar goed, de afgelopen week kwam de focus wel te liggen op de mensen die vallen onder de LHBTQIA+-en-dan-hoop-ik-dat-ik-geen-letters-vergeet-Gemeenschap. 

En Orkun is moslim en natuurlijk vind ik dat ik van heel veel dingen verstand heb, maar het gaat zelfs mij een beetje ver om te doen alsof ik precies weet of begrijp wat de Koran, de Hadith of de Turks-islamitische gemeenschap over dat onderwerp zeggen. Ik durf wel te concluderen dat het niet bepaald positieve dingen zijn. Orkun heeft dus bepaalde waarden en dat is zijn goed recht. Artikel 6 van de Grondwet beschrijft namelijk de vrijheid van religie in Nederland. 

En dan krijgen we dus Artikel 1 versus Artikel 6. Dat is niet de eerste keer dat die ruzie hebben, maar die brief begint al lang genoeg te worden, niet waar? Laat ik vooropstellen dat ik er volledig achter sta dat Orkun Kökçü niet gedwongen wordt om iets te doen waar hij niet achter staat. Dat zou een klap in het gezicht van nummertje 6 zijn (het artikel, hè? Jacob Rasmussen houden we buiten schot, hier). Ik heb ook van niemand gelezen of gehoord dat ze vonden dat hij ertoe gedwongen moest worden. 

Er zijn alleen wél een aantal mensen geweest die het niet met hem eens zijn en die Artikel 1 belangrijker vinden. En, ja, Bryan. Ik ben één van die mensen. Ik kom zelf dankzij mijn afkomst, geslacht en geaardheid niet in aanmerking voor discriminatie en dat vind ik echt helemaal pri-ma. Sterker nog: dat gun ik iedereen! Mijn waarden beginnen eigenlijk bij het idee dat iedereen moet kunnen doen wat ze willen, zolang je anderen geen pijn doet. Er zitten wat haken en ogen aan die filosofie en ook die ga ik niet allemaal bespreken. 

Zo vind ik dat als iemand zegt dat ze ‘lijden’ onder de homoseksualiteit van een ander, ik het probleem niet zoek bij degene die homo is. Dan vraag ik me eerder af wat er misgegaan is in je leven dat je zó een last hebt van het feit dat iemand anders op hetzelfde geslacht valt. Dat gaat je namelijk niks aan. 

Dat betekent niet dat ik Orkun zijn geloofsbelijdenis niet gun. Of hem wil vertellen hoe hij dat moet doen. Ik ben niet religieus. Dus als hij het als zonde of op een andere manier als slecht ervaart om met zo een band te voetballen, dan begrijp ik in eerste instantie dat het niet aan mij zou zijn om te vertellen wat hij wel en niet zou moeten doen. Maar daar komt dus nog een  probleem: ondanks dat hij zégt iedereen te respecteren, geeft hij een heel duidelijk signaal af dat hij de levensstijl van andere mensen afkeurt. Eigenlijk is het niet alleen een ‘signaal’. Het is een oordeel. Hij veroordeelt iemand en ik veroordeel hem daarop. 

Overigens is Kökçü niet de enige, hoor. Zo heeft Redouan El Yaakoubi van Excelsior een ‘Respect’-band omgedaan. Ook een statement waar niemand het mee oneens zal zijn en niet echt een ander statement dan de originele band uit zou dragen, maar goed. Oh, en Dušan Tadić heeft het eerder een keer geweigerd en had nu z’n ‘gewone’ aanvoerdersband over de One Love band aan. Maar ja. Tadić is, zoals je het met een mooie technische term zegt: een lul met ogen. Niet echt iemand waar je je mee moet willen vergelijken. 

Weet je, Bryan? Deze brief heeft geen echte les. Ik wilde er alleen niet mijn mond maar over houden en ik was aan een Twitter-draadje begonnen waarin ik alles probeerde uit te leggen, maar na 234 ongestuurde tweetjes gaf ik het op. Man, ik heb al bijna 1500 woorden getypt en ik wil alsnog meer uitleg over mijn blik hierop geven. Het idee dat iemand niet welkom zou zijn bij Feyenoord omdat diegene openlijk is wie die is, voelt als een dolk door mijn rood-witte hart. Wat mij betreft is iedereen welkom. Zo lang dat niet duidelijk is, moeten we dat extra duidelijk blijven maken. 

De Keuze van Kökçü is dus niet een keuze waar ik achter sta. Maar ik blijf wél een supporter én fan van zijn kunsten en blijf dus ook achter Orkun Kökçü staan. Misschien kom ik daarmee een beetje in een spagaat, maar dat is mijn probleem. Zijn shirt zal ik (gewoon) trots blijven dragen. Wacht eens, ik heb net nog een keer gekeken naar die aanvoerdersband en zie dat die voor €4.99 te koop is.  

Misschien heb ik dan toch de oplossing bedacht… 

Tot snel! 

Sjoerd